Cursus kwantitatieve methoden voor organisatiediagnose (3 dagen)

Doel

Deze cursus gaat in op het toepassen van wetenschappelijk, kwantitatief onderzoek binnen organisaties. Organisaties worden vanuit verschillende disciplines onderzocht, die zich elk op verschillende onderdelen van organisaties richten. In deze cursus staan de houdingen en gedragingen van medewerkers, leidinggevenden en managers centraal.

Onderwerpen

Het herkennen van zwaktes en sterktes van de organisatie: hier wordt het onderwerp van onderzoek afgebakend, oftewel waar kijk je als organisatieonderzoeker naar. Dat kan een veelheid van onderwerpen zijn, zoals ziekteverzuim, verloopintentie, conflicten, organisatiecriminaliteit, Organizational Citizenship Behavior (Burgerschap), arbeidstevredenheid, organisatiesolidariteit, sociaal kapitaal, integriteit, leiderschap, et cetera. Deze onderwerpen geven een indicatie van functioneren van de organisatie. In de loop van het onderzoek kunnen ze zowel de afhankelijke als de onafhankelijke variabele(n) zijn, dat wil zeggen datgene waarvoor een verklaring wordt gezocht of de kenmerken die onderzocht worden omdat zij op hun beurt gevolgen hebben voor de organisatie.

Het opzetten en uitvoeren van organisatieonderzoek: na het vaststellen welke onderwerpen het uitgangspunt vormen voor de organisatiediagnose, is de vraag op welke wijze zij te onderzoeken zijn. Daarvoor wordt in deze cursus gebruik gemaakt van twee verschillende methoden van sociaalwetenschappelijk onderzoek, namelijk vragenlijstonderzoek en vignettenonderzoek. Vragenlijstonderzoek is een vaak toegepaste vorm van onderzoek door organisatiewetenschappers. Deze methode bestaat eruit aan de hand van gestructureerde vragen de opvattingen en gedragingen van mensen vast te stellen en deze te relateren aan andere kenmerken van de organisatie. Vignettenonderzoek is een vorm van experimenteel onderzoek waarbij met gebruik van denkbeeldige situaties (vignetten) kan worden vastgesteld welke omstandigheden invloed hebben op de houdingen en gedragingen en wat de mogelijke gevolgen zijn van organisatieveranderingen. De twee methoden vullen elkaar aan omdat vragenlijstonderzoek een globaal beeld geeft van de huidige feitelijke situatie, en vignettenonderzoek dieper ingaat op het verklaren van die situatie en de gevolgen van verschillende toekomstscenario’s kan bekijken. Hoe de methoden in hun werk gaan wordt in de cursus behandeld en geoefend.

Het analyseren van de data en het ondersteunen van organisatiebeleid met onderzoeksresultaten: met de vragenlijsten en vignetten worden kwantitatieve gegevens verzameld die vervolgens geanalyseerd dienen te worden voordat zij tot een organisatieadvies kunnen leiden. De eerste stap is het samenvatten van de data met gebruik van beschrijvende statistiek. Gemiddelden en grafieken voor verschillende groepen (functiegroepen, afdelingen, leeftijdsgroepen) geven een eerste inzicht. Verbanden tussen verschillende variabelen worden vervolgens onderzocht aan de hand van correlaties en regressieanalyses (meer geavanceerde statistische analyses zijn mogelijk maar vallen niet binnen deze cursus). Ten slotte komt aan de orde op welke wijze de gevonden resultaten te interpreteren zijn en welke gevolgen zij hebben voor het organisatiebeleid, en wordt ingegaan op het rapporteren van de resultaten.

Inhoud

Dag 1: Inleiding

• Wetenschappelijk onderzoek en toegepast onderzoek
• Gedrag in organisaties en het vaststellen van indicatoren
• Methoden van organisatieonderzoek
• De vraagstelling van een onderzoek
• Vragenlijstonderzoek (achtergrond, keuze van variabelen en items, meetniveaus, vragenlijstconstructie, et cetera)
• Vignettenonderzoek (achtergrond, keuze van vignetten, uitvoeren van vignettenonderzoek, et cetera)

Dag 2

• Beschrijvende statistiek
• Statistische analysetechnieken voor het vaststellen van verbanden (correlaties en regressieanalyse)
• Interpreteren en rapporteren van resultaten
• Computerpracticum waarin geoefend wordt met het analyseren van een vragenlijstonderzoek en rapportage

Dag 3

• Vaststellen van sterke en zwakke punten van het functioneren van de organisatie
• Voorstellen voor organisatieverandering (behouden van sterke punten en aanpakken zwakke punten) aan de hand van gevonden resultaten
• Koppelen van vraagstelling aan onderzoeksuitkomsten en het schrijven van een onderzoeksrapport
• Computerpracticum waarin geoefend wordt met het analyseren van een vignettenonderzoek en rapportage.

Doelgroep

De doelgroep bestaat uit (personeels)managers, organisatieadviseurs en beslissers die gedurende het onderzoek optreden als gesprekspartner.

Vereiste voorkennis

Basiskennis statistiek.

Cursusdata

Gaat bij voldoende aanmeldingen van start. De cursus gaat door bij minimaal vier cursisten per dag. Indien het minimaal benodigde aantal cursisten niet wordt behaald, kan de cursus voor een in overleg nader te bepalen meerprijs per dag voor een kleiner aantal cursisten worden gegeven.

Lestijden

De lestijden zijn van 9:15 tot 16:00, met uitloop tot uiterlijk 16:15.

Studiebelasting

Per week kun je rekenen op 8 uur studielast, op de cursusdag zelf. Daarnaast ben je in je vrije tijd per week nog 2-4 uur bezig met de voorbereiding en verwerking van de cursusdag. Dit is afhankelijk van de intensiviteit van de lesstof en jouw eigen opleidingsachtergrond.

Kosten

De kosten van de 3-daagse cursus bedragen €1975. De cursusprijs is vrijgesteld van BTW (BTW-tarief 0%) en is inclusief cursusmateriaal, deelnamecertificaat, koffie/thee en lunch.

In-company training

De cursus kwantitatieve methoden voor organisatiediagnose kan tevens in-huis (bij uw organisatie) worden gegeven. In overleg past Tridata de cursus aan de wensen van de cursisten aan. Neem voor meer informatie contact op met Tridata.

Docent

Dr. F. Koster is Universitair Hoofddocent Arbeid, Organisatie en Management aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daarnaast is hij als onderzoeker verbonden aan het Amsterdams Instituut voor ArbeidsStudies (AIAS) van de Universiteit van Amsterdam en de afdeling Economie van de Faculteit de Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden. Dr. Koster heeft ruime ervaring in het uitvoeren van empirisch onderzoek en publiceert veelvuldig in nationale en internationale tijdschriften.